De bedrijfsarts: dé specialist bij ziekteverzuim

Ziekteverzuim is iets waar elke organisatie mee te maken krijgt. Vervelend natuurlijk, in de 1e plaats voor de medewerker zelf. Als werkgever wil (en moet) je ervoor zorgen dat een zieke medewerker de juiste ondersteuning krijgt. Voor een goed herstel én voor een snelle terugkeer op de werkvloer. Dat doe je niet alleen, de bedrijfsarts helpt je daarbij. De rol van de bedrijfsarts bij verzuim is van groot belang. Niet voor niets is de bedrijfsarts de enige die advies mag geven over de mogelijkheden voor het (gedeeltelijk) hervatten van werkzaamheden. Wat doet een bedrijfsarts en wanneer moet je een verzuimspecialist inschakelen?

Wat is een bedrijfsarts?

Een bedrijfsarts is een medisch specialist die zich richt op de relatie tussen werk en gezondheid. Deze arts is specifiek opgeleid voor het begeleiden van medewerkers bij ziekteverzuim en re-integratie. Daarbij beoordeelt de bedrijfsarts niet alleen de medische situatie van een medewerker, ook kijkt de specialist naar de mogelijkheden om (gedeeltelijk) weer aan het werk te gaan. Een bedrijfsarts is onafhankelijk en heeft naast een begeleidende rol ook een adviserende rol. De arts geeft organisaties en medewerkers onder meer advies over het voorkomen en verminderen van verzuim en werkgerelateerde gezondheidsrisico’s. Alles zodat mensen gezond en veilig kunnen werken - en blijven werken.

Wat is de rol van de bedrijfsarts bij verzuim?

Bij (langdurig) verzuim heeft de bedrijfsarts verschillende taken. Deze specialist zorgt onder meer voor het bieden van de juiste begeleiding en geeft advies over een passende verzuimaanpak.

Taken van de bedrijfsarts zijn onder meer: 

  • Het beoordelen van de medische situatie van de medewerker
  • Het geven van advies over de mogelijkheden tot het werkhervatting
  • Het opstellen van de probleemanalyse bij langdurig verzuim
  • Het adviseren over aanpassingen op de werkvloer of (thuis)werkplek
  • Het bieden van begeleiding bij preventie en re-integratie in geval van (ziekte)verzuim

Wanneer schakel je als werkgever een bedrijfsarts in?
Als werkgever ben je verplicht om bij (langdurig) verzuim op tijd een bedrijfsarts in te schakelen. Maar ook bij dreigend verzuim kun je de bedrijfsarts om hulp vragen. De Wet verbetering poortwachter schrijft voor dat je in elk geval in de 6e week van verzuim een probleemanalyse door de bedrijfsarts moet laten opstellen. In deze analyse staan de beperkingen en mogelijkheden van de medewerker beschreven. De probleemanalyse is de basis voor het plan van aanpak voor re-integratie van de medewerker en wat er van jou en je medewerker verwacht wordt.

Het opstellen van de probleemanalyse

De probleemanalyse wordt opgesteld door de arbodienst of bedrijfsarts. Dat moet uiterlijk in de 6e week van het verzuim gebeuren. In de analyse geeft de bedrijfsarts een beeld van de medische factoren, ook brengt de arts eventuele andere oorzaken in kaart die van invloed (kunnen) zijn op het verzuim. Denk aan persoonlijke eigenschappen van de medewerker, opleidingen en vaardigheden, privéomstandigheden, het eigen werk en oorzaken die met het werk te maken hebben.

In de analyse wordt beschreven hoe en met welke acties het verzuim gevolgd wordt. Ook geeft de arbodienst of bedrijfsarts advies over de activiteiten die re-integratie mogelijk maken. In de probleemanalyse, die met de werkgever gedeeld wordt, staan geen medische gegevens. Is de impact of omvang van (een deel van) het probleem niet helemaal te overzien, bijvoorbeeld doordat er nog medische onderzoeken lopen, dan is het aan de arts om dit duidelijk te omschrijven. In deze situatie kan al worden nagedacht over welke mogelijkheden benut kunnen worden.

Advies over het hervatten van werkzaamheden

Naast het vaststellen en beschrijven van het verzuim, vind je in de probleemanalyse altijd een advies of hoe het herstel van de medewerker en het hervatten van werkzaamheden kunnen worden vergroot. Het advies kan een aanpassing van de werkzaamheden zijn of het aanpassen van de werkplek, maar kan ook bestaan uit het aanraden van een interventie of een specifieke behandeling - of hoe je een arbeidsconflict kunt oplossen. De bedrijfsarts kan een inzetbaarheidsprofiel (IZP) invullen, waarin wordt aangegeven wat een medewerker op basis van de medische situatie wel en niet kan. Dit profiel - of een variant hierop - helpt bij langdurig verzuim bij het bepalen welk werk passend is voor de medewerker.

Tips voor werkgevers en de probleemanalyse

Als werkgever is het belangrijk dat je de probleemanalyse goed doorleest. Staan er concrete adviezen in die de re-integratie vorm kunnen geven? Zo niet, dan kun je contact opnemen met de bedrijfsarts om het advies concreter te maken. Een arboarts kan bijvoorbeeld bepalen dat een medewerker moeite heeft met tillen en daardoor werkzaamheden niet uit kan voeren. Dit advies wordt pas concreet wanneer duidelijk is hoevéél kilo de medewerker niet kan tillen. Stel duidelijke vragen en stuur - samen met de bedrijfsarts - op een aanpak die zich richt op het vinden van passende arbeid.

Wat betekent een bedrijfsarts voor werkgevers?

Voor werkgevers geeft een bedrijfsarts voor duidelijkheid en ondersteuning. Bij een verzuimgeval krijg je objectief advies over de medewerker bij verzuim. Zo weet je als werkgever wat je kunt verwachten en welke stappen nodig zijn voor een goede, verantwoorde re-integratie. Maar deze medisch specialist doet méér. Want niet alleen heeft de bedrijfsarts een rol bij verzuim, ook helpt deze je bij het voorkomen van verzuim. Bijvoorbeeld door het adviseren en creëren van een gezonde werkomgeving én het herkennen van signalen die mogelijk tot verzuim kunnen leiden. Dit voorkomt mogelijk langdurig verzuim bij medewerkers.

Verplichting voor werkgevers rond de bedrijfsarts

Het inschakelen van de bedrijfsarts hoeft echt niet bij elke ziekmelding. Is een medewerker afwezig door een griepje? Dan is extra begeleiding vaak niet nodig. Pas wanneer duidelijk wordt dat een medewerker voor langere tijd niet kan werken, dan is het aan de bedrijfsarts om de ziekmelding te beoordelen. Elke werkgever moet volgens de wet samenwerken met een zelfstandige bedrijfsarts of arbodienst. Hiervoor sluit je een basiscontract af. In het contract leg je onder meer vast hoe je medewerkers bij de bedrijfsarts terechtkunnen en andersom hoe de arts (preventief) toegang heeft tot de werkvloer.

Je verplichtingen als werkgever zijn:

  • Medewerkers toegang geven tot een bedrijfs-/arboarts
  • Medewerkers de mogelijkheid bieden een bedrijfs-/arboarts te bezoeken
  • Meewerken aan de adviezen van de arts(en)
  • Op verzoek van je medewerkers een second opinion mogelijk maken

Hoe vraag ik een second opinion bij een bedrijfsarts aan?

Soms kan een medewerker het niet eens zijn met het advies van de bedrijfsarts. In dat geval is het mogelijk om een second opinion bij de bedrijfsarts aan te vragen. Dit kan alleen de medewerker zelf doen en is een recht. Twijfelt een medewerker aan het advies van de arts, dan kan via de 1e bedrijfsarts om een second opinion worden gevraagd. De second opinion-bedrijfsarts moet werkzaam zijn bij een andere arbodienst dan waar de 1e arts werkt. De 2e onafhankelijke arts beoordeelt het 1e advies.

Het verschil tussen de arbodienst en bedrijfsarts

Vaak worden de arbodienst en bedrijfsarts in 1 adem genoemd, maar er is een belangrijk verschil tussen die 2:
- Een arbodienst is een organisatie die werkgevers ondersteunt bij arbeidsomstandigheden en het begeleiden van verzuim en re-integratie.
- Een bedrijfsarts is een (zelfstandig) specialist of onafhankelijke arts die in dienst is bij een arbodienst.

Je schakelt een arbodienst in voor verzuimbegeleiding, het medisch oordeel en advies komen altijd van een bedrijfsarts. En de kosten? De kosten van een bedrijfsarts zijn afhankelijk van de situatie en de aanbieder. Vaak zijn de kosten onderdeel van een contract met de arbodienst. Dit kan een vast abonnementstarief zijn of een tarief per advies.

Loyalis helpt bij re-integratie

Elke organisatie kent de kracht van een gezond, gemotiveerd team. Wanneer een medewerker voor een langere periode ziek is, dan wil je er als betrokken werkgever voor je mensen zijn. Bij Loyalis kun je terecht met al je vragen over verzuim, re-integratie en het inschakelen van een bedrijfsarts of arbodienst, maar liever zijn we deze situatie natuurlijk voor. Wil je meer weten over hoe wij duurzame inzetbaarheid bevorderen en werken aan vitale organisaties? Onze gidsen vertellen je hier graag meer over. Daarnaast kun je vrijblijvend contact met ons opnemen via ons contactformulier.