Werkdruk in het onderwijs
Helaas. De vele nieuwsberichten over de werkdruk in het onderwijs, ze zijn zowat allemaal waar. “En die werkdruk is er al zo lang als ik in het onderwijs zit. Ik weet ook niet of dat ooit verandert”, zegt Karin Blom, nu bijna 20 jaar werkzaam bij het ds. Pierson College in Den Bosch. Maar één belangrijk ding is wel veranderd, zo ervaart de lerares Nederlands. “Je merkt dat onze school meer oog heeft voor de werkdruk en het belangrijk vindt er iets aan te doen. Niet alleen vóór ons, maar mét ons: we denken mee en initiatief nemen wordt beloond.” Het effect: ook zonder het letterlijk minder druk te maken, voelt de werkdruk toch minder. Karin: “omdat je de steun van je werkgever voelt.”
Vitaliteitsprogramma op maat
Sanne Verhoeven, coördinator P&O, knikt bevestigend op de woorden van haar collega. “Bij het vormen van het vitaliteitsbeleid richten we ons op het welbevinden van de collega’s. Voornaamste uitgangspunt daarbij is de eigen verantwoordelijkheid van onze medewerkers.” Vitaliteit werd als thema in 2021 nadrukkelijker op de agenda gezet. Sanne: “We willen een aantrekkelijke werkgever zijn en blijven. Er was meer behoefte aan zicht, grip en sturing op het ziekteverzuim.” Niet door interventies te dicteren, maar door behoeften en initiatieven van medewerkers te faciliteren. “De eerste stap was dus in kaart krijgen wat de behoeften zijn in de organisatie”, zegt Sanne. Het traject begon met de mogelijkheid tot een individueel gesprek voor alle medewerkers. Het beeld dat uit die gesprekken is ontstaan, stond aan de basis van de groeps- en individuele interventies.
Interventies duurzame inzetbaarheid
Karin: “Zo koos ik bijvoorbeeld voor de workshop anti-perfectionisme. Perfectionisme klinkt als iets positiefs, maar het kan je in de weg zitten. Leren om tevreden te zijn als niet alles perfect is, hielp me bij het ontspannen lesgeven." Alle cursussen en workshops worden beoordeeld door de deelnemers. Aan het einde van ieder schooljaar worden de resultaten geëvalueerd en de behoeften voor het volgende schooljaar geïnventariseerd. “Zo houden wij de vinger aan de pols en blijven de interventies die we aanbieden relevant”, zegt Sanne. Die gaan verder dan het aanbieden van workshops, cursussen en activiteiten. “We kijken nu naar het taakbeleid. Is verlichting nodig, en zo ja, op welk gebied en hoe doen we dat dan?”
Stress door werk
Drie jaar na de start van het traject, zijn er voorzichtige conclusies te trekken. Sanne: “De eerste bevindingen zijn positief. Dat maak ik op uit de aflopende interesse voor aangeboden cursussen en interventies op gebied van bijvoorbeeld werkstress. Maar ik merk het ook aan de grote deelname aan de cursussen die in het teken staan van ontspanning en verbinding.
Fijne werksfeer
Ook neemt het verzuim als gevolg van mentale klachten af.” Tegelijkertijd gaat aandacht voor vitaliteit hand in hand met aandacht voor de sfeer, merkt Karin. “Met collega’s activiteiten volgen werkt verbindend”, zegt de lerares, die wekelijks met collega’s op vrijdagmiddag aan crossfit doet. “Je voert een ander soort gesprek.” “School moet niet alleen een werkplek zijn”, vult Sanne aan. “Het moet ook een plek zijn waar je het fijn hebt met elkaar.”
Personeelstekort
Dat heeft dan weer een positief effect op het verloop onder de medewerkers. “Iedereen weet hoe moeilijk het is om onderwijzend personeel te krijgen”, zegt Sanne. “Gelukkig krijgen we vacatures nog goed ingevuld, maar behoud van medewerkers is minstens zo belangrijk. We zien dat het verloop bij ons meevalt. En als er al een medewerker vertrekt, is het bijvoorbeeld voor een baan dichter bij huis. Gelukkig niet omdat de sfeer bij het Pierson niet bevalt.” Dat heeft ook zijn effect op de leerlingen, denkt Karin. “We geven hier les met de deur open en onder de leraren is er een gevoel van gemeenschappelijkheid. Die goede open sfeer, dat slaat over op de klas.”
Loyalis, Gids in Inkomen & Zekerheid, helpt onderwijsorganisaties bij vitaliteit en duurzame inzetbaarheid. Wil je weten wat wij voor jouw organisatie kunnen betekenen? Lees meer over onze aanpak.