Menu
  • Vitaal voor de klas

Zo blijf je b(l)ij als leerkracht

Bij blijven in het onderwijs

Hoe kun je als docent jouw vak goed blijven uitoefenen? Krijg tips van Tinka van Vuuren. Zij is onderwijsonderzoeker en expert op het gebied van vitaliteit. Zij doet als bijzonder hoogleraar vitaliteitsmanagement aan de Open Universiteit onderzoek naar duurzame inzetbaarheid van personeel.

Het onderwijs verandert. Denk alleen al aan de toename van het aantal ‘ingewikkelde’ kinderen in de klas. Of ouders die steeds meer zeggenschap willen. En wat te denken van de opkomst van digitale leermethoden? Ontwikkelingen genoeg. Maar, zegt Tinka, verlies vooral de schoonheid van het vak niet uit het oog.

Leerkracht, het mooiste beroep ter wereld!

Tinka: ‘Waarom ben je ooit docent geworden? Om kinderen iets te willen leren. Rekenen, schrijven, nieuwsgierigheid opwekken, noem maar op. Jonge mensen motiveren, stimuleren, informeren, begeleiden en helpen. Dat is en blijft in mijn ogen de kern van het onderwijs. Verlies dus als docent nooit de positieve kanten van het vak uit het oog: de ontwikkeling van jonge kinderen. Ondanks alle veranderingen.’

Informeel leren, hoe doe je dat?

‘Belangrijk is dat je deskundig in je vak blijft. Onderzoek bewijst de waarde van informeel leren. Dat is wat je tussen de bedrijven door doet. Als leerkracht kun je meelopen met een collega in de klas en later de sessie bespreken en onderzoeken. Of loop eens mee met iemand van buiten de school die je interessant vindt. Allemaal voorbeelden van informeel leren, dat 96% van de totale hoeveelheid die je leert beslaat.’ Voor informeel leren kun je bijvoorbeeld je duurzame inzetbaarheidsuren of professionaliseringsuren gebruiken.

Prikkel je nieuwsgierigheid

‘Arbeid moet rollen, is mijn mening. Anders gezegd: er moet beweging zijn om te kunnen groeien. Zorg dat je als docent telkens andere taken doet, om iets nieuws te ontdekken en breder inzetbaar te zijn. Meld je bijvoorbeeld aan als aanspreekpunt voor vragen over dyslexie, werk mee aan het opzetten van een nieuwe rekenmethode. Vraag een overstap aan van groep 3 naar groep 6. Of ga eens op een andere locatie werken, met andere problematiek. Zo doe je niet alleen meer ervaring op, maar het stimuleert je in intellectueel opzicht en het prikkelt de nieuwsgierigheid. Goed voor de geestelijke gezondheid en motivatie! Zo bouw je aan je eigen toekomst op de arbeidsmarkt, want je bent breder inzetbaar. Als docent gaat het om willen, weten, kunnen, durven.’

Digitalisering, lust of last?

‘Die digitalisering is onvermijdelijk. Boeken maken plaats voor digitale leermethoden. Er zijn al speciale iPadscholen. Maar tegenwoordig weet iedereen die in het onderwijs werkt om te gaan met een computer en internet. Schoolplannen en jaarverslagen maken, informatie opzoeken, noem maar op. ‘Digitale bejaardheid’ zie ik echt als iets voor mensen die boven de zeventig jaar zijn.’

Met (soms) een beetje hulp

‘Als docent sta je straks misschien wel 50 jaar voor de klas. Zeker in het basisonderwijs. Je kunt bijvoorbeeld lichamelijke klachten krijgen, door het tillen, bukken, veters van leerlingen strikken. Sommige scholen zetten hiervoor zorgassistenten in. Dit zijn jonge vrouwen die niet zelfstandig in staat zijn het minimumloon te verdienen en onder de banenafspraak vallen. Ze helpen oudere docenten, doen ondertussen praktijkervaring en kennis op. Mooi voorbeeld van duurzaamheid, elkaar verder helpen en een leven lang leren!’

Over de auteur

Prof. dr. Tinka van Vuuren (senior consultant Loyalis Kennis en Consult) doet als bijzonder hoogleraar vitaliteitsmanagement aan de Open Universiteit onderzoek naar duurzame inzetbaarheid van personeel. Het gaat dan onder meer over gezondheid van werknemers en een leven lang leren. Ze kent de weg in het onderwijswereld, mede dankzij verschillende onderzoeken in opdracht van het ministerie van OCW, de PO Raad en de VO Raad.